Historia turbosprężarki jest prawie tak stara jak silnika spalinowego. Już Gottlieb Daimler (1885) i Rudolf Diesel (1896) próbowali poprzez sprężenie powietrza doprowadzanego do silnika podnieść jego moc i spowodować niższe zużycie paliwa. Szwajcar Alfred Büchi (* 11. 7. 1879 ; † 27. 10. 1959) wynalazł już w 1905 roku turbosprężarkę napędzaną spalinami. W patencie tym opisane jest sposób w jaki można dokonać w silniku tłokowym podwyższenia wtrącenia mieszaniny powietrzno-paliwowej, a co za tym idzie podwyższenia osiągów. W tym przypadku dzięki energii kinetycznej wirnik (b) napędza turbinę (g). Turbina ta jest jednak jedynie przedsprężarką dla nagromadzonej w cylindrze przez chłodnicę (k) mieszanki powietrzno-paliwowej.

1910
1910

Pierwszy silnik z wbudowaną turbosprężarka powstał w 1910 roku. Był to dwusuwowy silnik obiegowy zbudowany przez Murray-Willat. Poprzez wyposażenie silnika w turbosprężarkę stało się możliwe sprezenie powietrza, co w przypadku silników samolotów (rozrzedzone powietrze), które traciły moc wraz ze wzrostem ciśnienia na dużych wysokościach miało wielkie znaczenie.

1919

Prześlij Amerykańskie przedsiębiorstwo General Electric przetestowało w 1919 roku turbosprężarkę w silniku samolotu (dwupłatowiec Liberty). Przedsięwzięcie zakończyło się powodzeniem. W tym samym czasie ustanowiony został nowy rekord świata w lotach wysokościowych na wysokości ponad 28.500 m.

1925

Pierwsze zakończone sukcesem użycie turbosprężarki powiodło się w roku 1925 szwajcarowi Alfredowi Büchi. Zanotował on zwiększenie mocy o ponad 40%. Od tamtej pory krok po kroku rozpoczęto wprowadzanie turbosprężarek.

1938

Początkowe, komercyjne użycie turbosprężarek ograniczało się do stosowania ich w wielkich silnikach, jak na przykład w silnikach statków. Następnie zaczęto je stosować w pojazdach użytkowych (ciezarowki). W taki sposób wpuściła je na rynek w 1938 roku szwajcarska fabryka maszyn Saurer. Były to silniki Diesla zaopatrzone w turbosprężarki pojazdów użytkowych.

1962

Prześlij Na przełomie lat 1962/63 po raz pierwszy wyposażono seryjne samochody osobowe w turbosprężarki. Miało to miejsce w USA w Chevrolet Corvair Monza i w Oldmobile Jetfire. Stosunek sprężenia w proporcji 10.25:1 powodował łatwy samozapłon (stukanie), co doprowadziło Oldmobile do wmontowania wtrysku wody. Poprzez wtrysk mieszanki wody z alkoholem metylowym („Turbo Rocket Fliud”) uniknięto samozapłonu. Ponieważ jednak kierowcy często zapominali o napełnieniu zbiornika wtrysku wody, dochodziło często do uszkodzeń pojazdów, ich silników i turbosprężarek.

1973

Spowodowane kryzysem na rynku ropy w roku 1973 przeforsowało się komercyjne użycie turbosprężarek przy silnikach Diesla. Początkowe koszty związane z wyposażeniem silników w turbosprężarki mogły zostać zamortyzowane jedynie poprzez oszczędności na paliwach. Trend ten trwał dalej w związku z zaostrzeniem ustaw o substancjach szkodliwych pod koniec lat osiemdziesiątych. Dziś znów możemy cieszyć się silnikami pojazdów użytkowych wyposażonych w turbosprężarki.

Williams Honda FW11
W latach siedemdziesiątych dużą popularność zdobyło wprowadzenie turbosprężarek do zawodów Formuły 1. Bądź co bądź stało się możliwe podniesienie osiągów silnika do 1500 KM, co odpowiadało potrójnemu zwiększeniu dotychczasowych osiągów. Lata siedemdziesiąte były również początkiem produkcji seryjnej silników spalinowych wyposażonych w turbosprężarki. BMW - jako pierwszy producent w Niemczech wprowadził na rynek w roku 1973 Turbo 2002. Wysokie osiągi silników idące w parze z wysokim poziomem spalania paliwa i niewielką zawodnością nadały szybki koniec tej epoki.

1978

Mercedes Benz 300 SD
W Niemczech przełom instalacji silników wyposażonych w turbosprężarki datuje się na rok 1978 w seryjnej produkcji silników Diesla 300 SD wypuszczonych na rynek przez Mercedes Benz, jak również w silnikach Turbodiesla w Volkswagenie Golfie w roku 1981. Poprzez zamontowanie w silnikach turbosprężarek usunięto wszelkie słabe strony silników Diesla, jak n.p. jego małą prędkość obrotową oraz niskie osiągi przy małej pojemności skokowej. Silniki Diesla zaopatrzone w turbosprężarki, używane w produkcji pojazdów osobowych cieszą się dużym zainteresowaniem.

1990

Po fascynacji Turbo w pierwszych latach produkcji, Turbosprężarka uważana za pyszałka mocy przeobraża się w małego pomocnika, który pomaga dzisiaj zminimalizować emisję dwutlenku węgla do atmosfery i chronić środowisko. W ostatnich latach silniki spalinowe produkowane seryjnie z turbosprężarkami są coraz popularniejsze na rynku. Także tutaj przeważają wciąż zalety:

  • duża wydajność przy małej pojemnosci
  • mała wielkość dla małej przestrzeni do zabudowy
  • wyższy moment obrotowy na niskich obrotach
  • niewielki poziom hałasu
  • opłacalne zużycie paliwa

Głównym powodem zastosowania turbosprężarek w dzisiejszych czasach jest zmniejszenie zużycia oraz emisji substancji szkodliwych.

OBECNIE
TOP
Facebook